ANS TV Günəbaxan verlişinə

Hörmətli Elgiz Əkbər bəy günaydın. Sizin uzun ömürlülər haqqında apardığınız verlişə baxdım. 

Sorğunuza qonaqlarınızın verdikləri cavablar, olduqca səviyyəsiz olduğu üçün, sizə məktub yazmalı oldum.

Sizə onu bildirmək istəyirəm ki, bütün canlılar üçün ulu Tanrının bir pozulmaz qanunu var. Hər bir canlı varlığın yetkinlik yaşının 10 qatı onun təyin olunmuş ömrüdür. Bu baxımdan Adamın Tanrıdan verilən ömürü 100 ilə 140 il arası olmalıdır. Bu mütləqdir. Ancaq onu yaşaya bilmirlər, ona görə ki, bir çox səbəblər bu ömürü gödəldir. Ömürü gödəldən səbəblər bunlardır.

1.Kökdən (gendən) gələn hüceyrələrin  xarici mühitə dayanıqlıq qabiliyətinin qarışıqlığı.

2.Xəstəliklərin ömürü gödəltmə yolları.

3. Yemlənmə yolları və yemlərin keyfiyyəti.

4.Duyğulanma (sinirlənmə) yolları və təsir qüvvələri.

5. Gövdə hormonlarının təsir gücü.

6. Əməyin yolları və formaları.

7. İqlimin, suyun təsiri.

Bu səbəblərin hər biri haqqında geniş aydınlaşdırmaları var. Bunların hamısının kompleks təsirləri nəticəsində Tanrıdan verilən ömür azalır 60-a, 50-yə, bəzən siz dediyiniz kimi 45-ə də düşə bilər.

Elm, mədəniyyət yaxşıya sarı irəliləyərsə gələcəkdə adamların orta ömürü  100- 120 bəlkə də çox olar.

NƏİMİ HAQQINDA BİLGİLƏR

Fəzlullah Nəimi Təbrizi (1339-1393) Nəimi ilk təhsilini doğulduğu şəhərdə Astarabadda alır. Sonra Təbrizdə təhsilini dəvam etdirir.  Gənclik illərində çətin dolanışığı ilə əlaqədar Təbrizdə papaqçılıqla məşğul olur. Nəimi papaqçılıq edən zaman görkəmli sofi şeyxi Şiblinin müridi olur. Onun ideyalarına yiyələnir və onun dəvamçısı kimi, ilk vaxtlar mütərəqqi sufilik mövqeyindən çıxış edir. Həm öz həmfikirliləri  arasında mütərəqqi  sofizm ideyası olan “Vəhdəti-Vücud” fəlsəfəsini təbliğ edir. Sonra isə o, Hürufilik təriqəti ilə məşğul olur.1386 –cı ildə Təbrizdə hürufilik təriqətini elan etməklə onun əsasını qoymuş və Hürufilik məktəbini yaratmışdır.. Ona görə də “Əl-Hürufən” adı ilə məşhur olmuşdur. O bir çox müridlər, mürşidlər yetişdirmişdir. Sonra Təbrizdən Bakıya gələrək, Bakıda Hürufilik mərkəzi yaradır. Mərkəzə, müridi Əli ül-Əla başçılıq edir. Nəimi Azərbaycanı hürufilik təriqətinin oyanış mərkəzi adlandırır. Bakı sofilik təriqətinin başcısı Əli ul- Əla özünün  “Kürsünamə” əsərində yazır: “ Sevimli Fəzlin vəhdət günəşi ilk dəfə Azərbaycanda doğdu. O, müqəddəs ölkəmizdən biridir”. Sonra “Qiyamətnamə”əsərində göstərir ki, “Fəzl Bakıdan getdikdən sonra onun ardıcılları fəaliyyətlərini dayandırmadılar”. Nəiminin Nəsimi və başqa müridləri tərəfindən hürufilik təriqəti İrana, İraqa, Türkiyəyə, Suriyaya və başqa müsəlman ölkələrinə yayıldı”.

Hürufilik təriqətinin əsas ideyası odur ki, “Allah özünün bənzəri kimi, yaratdığı insanın simasında özünü və adını təcəlla edir. İnsanın sifətində Allah adının yazılması insinda allahın təcəllasıdır deyir. İnsanın düz bədəni əlif “ə-a” hərfidir. İnsanın burunu “L” lam  hərfidir. İnsanın qoşa gözü, hey hərifidir. Beləliklə ƏLLƏH insanın sifətinə həkk olunmuşdur deyir. Hürufilər, sözləri varlığın əsası kimi götürürlər. Qurandakı sözlər Allahın varlığı ilə insana təcəlla edir deyirlər.  Hürufilik təriqəti bir çox dünya görüşlərində vəhdati-vücud fəlsəfəsindən qidalanır. Elə o səbəbdən də  vacibül-vücudçu ruhnilərin təqiblərindən yaxa qurtara bilmirdi.

Nəimi Hürufilik ideyalarının ona tuşunda (yuxusunda) gəldiyini deyir. O,“Əlimdə par-par  yanan bir qılınc tutmuşam və bir münəccim öz elminə uyğun olaraq, onun üzərində yazıb ki, “bir neçə üsyan olacaq”. Bu üsyan sözündən sonra bir neçə dəfə  “Astarabatlı Fəzl” sözləri yazılmışdı və həmin qılınc mənim əlimdə idi” deyir.

 Nəimi həbsdə olan zaman, "Cavidan-Namə" (əbədiyyət haqqında kitab) əsərini yazır və orada hürufilik təriqətinin yollarının icra olunması haqqında məlumatlar verir.

Fəzlullah gələcək taleyini yuxusunda görməsi haqqında əsərində yazır. "Cümadi-əl-Üla ayında tuşumda gördüm ki, çərşənbə günü bir çolaq adam məni edam etməyə gətirdi. O məni öldürdü. Ancaq gördüm ki, mən ölməmişəm, sağam."Nəimi “Vəsiyyət-namə” əsərini də tustaq olan, ölmünə hökm veriləcəyinə inanandan sonra yazmışdır.

 Qeyd etmək lazımdır ki, Nəimi hürufilik təriqətini təsadüfi yaratmamışdır. Bu gün elmə məlumdur ki, müqəddəs ilahi hərflərin mövcudluğu dini kitablarda,  “Brahma”da, “Tövrat”da və “Qurani-Kərim”də dəfələrlə qeyd edilmişdir. Nəimi isə “Qurani-Kərim”də olan Hürufi işarələrdən istifadə etməklə, onu genişləndirərək, təriqət səviyyəsinə qaldırmışdır. Nəiminin hürufi görüşləri bütün insanların dinindən, irqindən asılı olmayaraq, bir ilahi eşqlə sevilməsini və qorunmasını təbliğ edir. Nəimiyə görə, Allahın sifətindəki varlığının təbiətdə, əşyada, xüsusilə insanda təcəssümü mövcuddur.  Nəimi hürufilik dünyagörüşünü vəhdəti-vücud fəlsəfəsi əsasında aydınlaşdıraraq deyir:  “Quranda göetərilir ki, Allah öz nəfəsini insana üfürmüş, insana nəfəs verərək onu cana gətirmişdir. Belə olan halda Allah insandadır. Allah insan simasında təcəlla etmişdir.”

Hürufilik təlimində, ulu Tanrı, özünü həm özünə bənzətdiyi insan sifətində, həm də ilahi səsdə və hərflərdə təcəlla edir. Nəiminin hürufilik dünyagörüşündə Tanrının nitqi müqəddəs Qurandır. Qurani-Kərim bütün şeylərin varlığının səbəbidir.deyir.   Nəimi idrak prosesində nitqdə hərflərin, ağlın, ruhun roluna xüsusi yer vermişdir.

Nəimi “Cavidannamə”, “Cavidani-Kəbir” (böyük əbədilik) , “Cavidani-Səğir” əsərlərində təsəvvüf baxışlarından istifadə etmişdir. O, təsəvvüf və hikmət elmlərində yüksək rütbəyə çatmış, hürufiliyin sirləri haqqında tədqiqat aparmışdır.

Bu gün Nəiminin davamçısı kimi, Nəimi ideyasına uyğun açıqlamalar verərək, “Qurani-Kərim”də olan surələrin başlanğıclarında yazılmış hərflər haqqında izah verərək, surələrin əvvəlində olan əlif, lam, mim və s. hərflərin sirlərini “Vəhdəti-Vücud” fəlsəfəsi çərçivəsində izah edən zaman, Allahla insan arasındakı vəhdəti görürük. Bu da vəhdəti-vücud fəlsəfəsidir.

Nəimi, dünyanın yaradılışında özündən əvvəlki sofilərin qəbul etdiyi dörd ünsürün varlığını qəbul edərək, deyir: “Dörd ünsürün vəhdəti olan aləm dərk ediləndir və onu insan dərk etməlidir”. O, deyir: “Bu aləm, əbədi dövrü inkişaf prosesindədir. Hər bir əvvəlki pillə özündən sonrakının başlanğıcıdır”. Nəiminin bu dünyagörüşü, aləmin tədricən, təkamül yolu ilə yaranma ideyasına dayanır.. İslamın və “Qurani-Kərim”in şərhçisi kimi tanınan Nəimi, əslində daha çox onların qismən inkarı meylində durur. Nəiminin ideya mərkəzində ilahiləşdirilmiş və hər şeyə qadir insanın ağlını ön plana çəkən nəzəriyyə durur. 

Nəimi dönəmində xalq arasında sofilərin nüfuzu o dərəcədə yüksək olmuşdur ki, onlara “işıq tayfası” (burada işıq Allaha yaxın, nur mənasında işlənir) adını vermişlər. Sofilərin nüfuzunu xalq arasında azaltmağa çalışan ruhanilər, onlara şər atmaqdan da çəkinmirdilər. İslam tarixcisi Əbd-ür-Rəhman  əsərində yazır: “ Nəiminin yaratdığı bu təriqət çoxlu tərəfdar toplamış, o öz küfrü ilə Cığatayların və başqa qeyri ərəb xalqlarının əksər qismini zəhərləmişdi”. Bir çox belə şərlərdən sonra, Əmir Teymur onu dinsizlikdə suçlandıraraq 1393 cü ildə Əlincə qalasında edam etdirir. Nəimi orada da dəfn edilir. Nəiminin ölümündən sonra da ruhanilər onun dəvamçəlarına qarşı  dövlətin əli ilə, əllərindən gələni edirlər, onların kitablarını yandırır, özlərini öldürürdülər.

Deyilənə görə Nəiminin canlı yadigarı olan başdaşı hələ də Əlincə qalasında durur. Çox yazıqlar olsun ki, onu sevərlər qəbri üzərində ona yaraşası türbə ucaltmırlar. Bir də təssüblənirəm ona görə ki, onun əsərlərini bu gün Azərbaycanlılar oxuya bilmirlər. Əldə heç bir tərcüməsi yoxdur. 

VƏTƏNPƏRVƏRLİK HAQQINDA

        Vətən nədir? sorğusuna cavab olaraq demək olar ki, vətən ulularmızın bizə miras  qoyub getdikləri müqəddəs torpaqdır.Vətən Ulularmızın əbədi uyuduqları müqəddəs məsgəndir. Vətən balalarmız üçün hazırladığımız ənəziz  hədiyyədir.Vətən gələcək nəslə  verəsi olduğumuz xəzinədir. Əgər biz Ulularmızın sümüklərini yadlara tapdadırıqsa, əgər biz ulularmızın qanı ilə qızaran gülü-çiçəyi tapdadırıqsa, əgər biz ulularmızın yatdığı torpağa hər zaman üzmüzü sürtə bilmiriksə, demək onların ruhlarına xəyanət etmişik. Müqəddəs yurd- yuvasına xəyanət edənin  ulularına sonçu olmasına mənəvi ixtiyarı yoxdur. Dədələr belələrinə manqurt demişlər.

        Vətəni sevmək, eli, obanı, torpağı öz şəxsi varlığından artıq sevmək deməkdir.Vətən sevgisi, səni isidən, səni ətrafna toplayan, ocaqdan, közdən, küldən başlayır. Ailədən, qohum- qardaşlardan, el-obadan, ən nəhayət ayaq basıb gəzdiyin torpaqlardan başlayır.

        Sevgi duyğusu bütün canlı varlıqlarda olduğu üçün o anadan gılmə olan ilahi varlıqdır. İnstinqdir. Bu duyğunun ən mükəmməl zirvəsi insandadır. İlahi varlıq olan sevgi duyğusundan yaranan hissiyatlardan biri və ən vacibi vətənpərvərlik duyğusudur. Insanlarda yaranan vətənpərvərlik duyğusu öz rüşeymini ailə sevgisindən və cəmiyyətə olan məhəbbətdən alır və tədricən vətənpərvərlik səviyyəsinə qədər yüksəlir. Vətənpərvərlik duyğusu elə bir yüksək amaldır kı, o tədricən aşılanır və yaş artıqca sevilir. Gəncin ailə tərbiyəsində gördüyü duyğular və ailədə olan əməli davranışlar gəncdə vətənə torpağa sevgini artırır.

        Müharibə şəraitində yaşayan ölkə əhalisi üçün vətənpərvərlik mövzusunda söhbətlər daima aktual mövzu olaraq qalır.Vətənpərvərlik mövzusu, dövlət siyasəti ilə yanaşı, eyni zamanda ümumixalq siasətinin də mövzusudur. Belə hallarda əhalinin dini dünyagörnüşü  də kənarda dura bilməz.İnsanlarda vətənpərvərlik tərbiyəsinin aşılanması ilk əvvəllərdən körpəlik yaşlarından ailədən, baxcadan, ibtidai məktəbdən, institut auditoriyalarından keçərək cəmiyyətdə  yetginləşir. Ailədən  ata-anadan başlayan sevgi elə, obaya,xalqa və torpağa məhəbbətlə sona çatır.

Din insanın həyat şəraitində, yaşam biçimində (tərzində) psixoloji dünyagörüşündə çox vacib pol  oynadığı üçün vətənpərvərlik tərbiyəsində də dini inam çox böyük rol oynayır. Hansı dinə qulluq etməsindən asılı olmayaraq inam insanın mənəviyyatına hakim olur. Ancaq bu günkü dini ideologiya elə bir fəlsəfi dünyagörüşü ideologiysı daxilində təbliğ edilir ki, burada vətən anlayışı yox dərəcəsindədir. Dini hədislərdə deyilir ki, “ harada olur-olsun müsəlman müsəlmanın qardaşıdır.” Qaranda deyilir:”Allah yolunda öldürülən, Allahın mükafatını alır. Şəhid olur.” Belə bir təbliğat 9-10-cu yüzilliklərdə islam imperiyasının müdafiəsinin, möhkəmlənməsi üçün  onlara lazım idi.Vahid islam imperiyasını qorumaq üçün imperiyanın bir tərəfindəki müsəlman digər tərəfində olan müsəlmanı qorumağa gedirdi və orada da ölürdü. O torpağı özünə vətən hesab edirdi. Ərəb siysəti çalışırdı ki, müxtəlif millətlərdən olan müsəlmanlar özlərinin milliliyni unudaraq, islam milləti adında birləşsinlər. Bu yanlış siyasət bu gün də dəvam etməkdədir. Bu gün də əhali arasında rəy sorğusu aparsaq ki, hansı millərdənsisniz, çoxları deyəcəklər ki, islam millətindənəm. İslam milləti kəlməsini çox zaman aydınlarmızın da dillərindən eşidirik. Bu səpgidə təbliğat bu gün də aparılır. Ona görə də  dinin vətən təbliğatı haqqında olan siyasətində  böyük boşluq var.

Artıq islam imperiyası çoxdan dağılmışdır. İslam dininə qulluq edən bir cox müxtılif millətlərə mənsub xalqlar öz müqəddəratlarını həlledərək sərbəst millət olmuşlar. Belə bir zamanda, belə bir şəraitdə milli sevgi, milli qürur, ümumiləşmiş dini sevgidən ön plana keçməlidir. Milli sevgi olan yerdə o, millətin vətəni də, torpağı da milli olmalıdır və sevilməlidir. Bu gün bu sahədə  dini təbliğat çox zəyifdir. Zəyifdir ona görə ki, yuxrda deyildiyi kimi, dini təbliğatda ümumi dini  islam sevgi təbliğ olunur. Milli vətən sevgisi təbliğ olunmur. Bu da boşna deyil. Dini təbliğatlar bütün vaxtlarda vacibül- bücud fəlsəfəsi çevrəsində aparılır. Bu fəlsəfədə də yalnız ümumiləşmiş islam milləti təbliğ olunur. O səbəbdən də bu gün gənclərimiz Əfqanstan, Ərəbistan səhralarını özlərinə vətən seçirlər və oralarda olməyi özlərinə şərəf sayırlar. Nə qədər ki bu köhnəlmiş  ideologiya təbliğ olunacaqdır, belə faciələrlə daima üzləşəcəyik

Mənasız yerə, böş-boşuna Əfqanstandə ,Ərəbistan səhralarında, Səudiyyə ərəbistanında ölən, və mənasız yerə olkə türmələrində çürüyən gənclərimizi görən din xadimlərimiz, din alimlərimiz təcili bir nəticə çıxartmalıdılar.İslam impriyasını müdafiə edən kəhnəlmiş şəriət hədislərini təbliğatdan uzaqlaşdıraraq çıxartmalıdılar. Quran ayələrinə toxunmamaq şərtilə milli qürura uyğun dini hədislər yaratmalıdılar. Din xadimləri, gənclərə min k.m.-lərlə uzaqlarda olan islam təssübkeşliklərini yox, gənclərin özlərinin milli qürurlarını, milli mənsubiyyətlərini, milli kimliklərini qoryan dini hədislər yaradaraq, hər yerdə doğulduğu torpağı, ata-ananı, bacı-qardaşı, oğul-uşağı sevməyi aşılayan dini hədislər yaratmalıdılar. Belə hədislərin yaranması üçün quranda istənilən qədər ayələr var. .Xəyali təxəyyüllərdən yzaq olmağın vaxtı çoxdan catmışdır. Ancaq bizim din xadimlərimiz hələ də bunu başa daşmək istəmirlər.

Dövlət öz proqramna uyğun təbliğatını aparır, ancaq unutmaq lazım deyil ki biz eyni zamanda dinə bağlı xalqıyıq. Bəziləri üçün din onun varlığından da üstün tutulur. Belə şəxslər üçün vətənpərvərlik təbliğatı din yolları ila, din üslubları daxilində aparılsa  daha dolğun səmərə verə bilər. Hansı ki, bu gün o yoxdur, aparılmır. Ona görə də, dini fanatiklik baş alıb gedir. Bunlar olmasın deyə, belə təbliğatları hər yerdə orta məktəblərdə, institutlarda, radio və televiziyalarda, internetlərdə hər yerdə vədhdəti- vücud fəlsəfəsi daxilində  aparılmalıdır.  Onu qeyd edim ki, biz dini təbliğatların aparılmasında onsuz da gecikmişik. Bir çox gənclərimiz fanatiklik ücundan mənasız yerə qırılırlar. Bunun qabağını vəhdəti- vücud ideyalı dini təbliğatlar ala bilər.

             Sosial şəbəkələrdə  din adından yazanlar, Qurani- kərimin “Allah yolunda öldürülənlərə, ölü deməyin! Onlar diridilər(şəhtdilər)” (Ali-İmran 169)  “Hər kim Allah yolunda vuruşaraq ölərsə ,ona böyük mükafat (cənnət) veriləcək”.(4/74,22/58). “Kafirlərlə qarşılaşdığınız  zaman boyunlarını vurun” (47/4) ayələrini əsas tutaraq yazırlar ki,“ Allah yolunda  canından keçənlər şəhidilər. Bizə şəhid olmağa hazır                                   olanlar gərək” Bu cümləni yazandan soruşmaq  lazımdır, harda şəhid olmağa çağırırsan .Çağrışıyın  məqsədini geniş izah et. Əgər Qarabağda  vuruşmağa çağırırsansa , onda şuarıyın məqsədini düzəlt. Yaz ki, “bizə Azərbaycan torpağında, Qarabağda, Ana-bacı, oğul-uşaq uğurubda şəhid olmağa hazır olanlar gərək”. Bu vuruşa hamı hazırdır. Onu bildirim ki,ucsuz- bucaqsız olan bu dünyanın hər yeri Allahındır,  məndən min k.m. lərlə uzaqda  olan Allah törpağında ölümə çağırmaq ən böyük fanatiklikdir.  Deyin görək vətənimdən, torpağımdan , ana-bacı, qorumuramsa, nəyə görə ölməliyəm .Belə məzmunda çağrışlara da bədbəxt  fanatiklər çox asanlıqla cavab verirlər və gedirlər. Qanmaq olmur internetlərdə belə səhifələr açanlar hansı məstəbə qulluq edirlər. Onlar üçün vətən haradır?  Gəncləri ölmək üçün haraya çağırırlar.

                    Bu yazının müəllifinə cavab olaraq bildirirəm ki, sənin şəhidlik anlayışın düzgün deyil. Sən tamamilə yanlış olan səhv bir fikirdəsən. Sənin yazıların bizim şəhidlərimizin ruhuna təhqirdir. Ona görə təhqirdir  ki,hər bir əsgər  əsgərliyə çağrış zamanı “vətən andı” içir. Arxasında olan vətəni, torpağı, ata-anansını, qohum- qardaşını  qorumağa and içir.  Unutmakı əsgərin İçdiyi bu and Quranda xatırlanan “niyət   kəlamının eynidir. Bu andı içdiyi niyətin yolunda da öldürülür,ölyr. Demək sizin fikirnizin tam tərsinə olaraq sərhəddə  vətənini, ata-anasını qorumaq üçün  döyüş meydanında ölən oğullarımızın hamısı şəhtdir və şəhid kimi də anılmağa layiqdilər.       

        Vətən torpağı düşmən tapdağı altında olanda, Ölkədə  ixtidar və müxalifət söhbəti olmamalıdır. Bütün vətəndaşların bir amalları  olmalıdır. Bu da torpağın azadlağı amalıdır. Şəxsi  məqsədlər unudulmalıdır.

          Dindarlar yeni milli bətənpərvərlik təbliğatı yolları  yaratmalı və təbliğ etməlidilər.  Bu sahədə  din xadimləri  yaxşı-yaxşı düşünməli. Müasir səpgidə təbliğat mövzuları yaratmalıdılar. Bütün Azərbaycan vətəndaşları bir mənalı olaraq bilməlidilər ki,Biz Ulu dədə- babalarmızın  bizə miras qoyduqları torpaqları qoruya  bilmədiymiz üçün, torpağa xəyanət  etdik. Dədə- babalarmızın qəbirlərini, sümüklərini düşmən tapdağında qoyduğumuz üçün onların ruhlarına xəyanət  etdik. Dədələrmizin bizə verdikləri əmanəti gələcək nəslə verə bilmədik. Dədə-Baba torpaqlarmızı gələcək gənc nəslə verə bilmədiyimiz üçün, gələcək nəsil bizim alnımıza lənət damğası vuracaqdır. Bu  da azərbaycan xalqı üçün tarixdə əbədi ləkə olaraq qalacaqdır.  

         Bizim başmıza nə bəlalar gəlirsə bizin unutqanlığımızdan gəlir. 1905-15- 18-ci illərdən  dərs almadıq. Ermənilər gənc nəslə  harada türk gördün öldür tərbiyəsini verdiyi zamanlar, biz “qardaş olub hayastan-Azərbaycan” mahnısını oxuyurduq.Nəticəsi də bugün göz qabağındadır.

Rus alim arxeolog GEORQİ SİDOROV səhv edir

Georqiy Sidorov internetdə çıxış edərək deyir ki, ağ rus allahı kainatın Aerona planetindən yerə enmişdir.Yerdəki meymunlarla əlaqə nəticəsində ağ irqin slavyanların, xüsusilə rusların ulu əcdadlarını yaratmışlar.Başqa planetlərdən gələn allahlar yerin qabıq tozundan sünii halda yerin peykini, ayı yaratdılar.Başqa planetdən atılan hidrogen bombası ortaasiyaya düşüb, ortaasiya çökəklik səhralarını yaratmışdır. Arxeoloqların yerdə tapdıqları nəhəng insan sümükləri, başqa planetlərdən gələn adamların skeletləridir. (Vikipediya- istoriya çeloveka 2014)

Georqi Sidorovun yalanlarına cavab olaraq bildirirəm ki, 

1. Kainatın tənzimləyicisi olan ulu Tanrı (Mütləq varlıq) hər bir varlığın genetik kodunu elə yaratmışdır ki, insanlar tərəfindən sünii birləşdirilən genetik kodlar nəsil vermə qabiliyyətində olmurlar. Demək başqa planetdən gələn adamların meymunlarla olan əlaqələrindən yaranan “meymun insanlar” nəsil vermə qabiliyətinə malik deyilər və olada bilməzlər. Onlar nəsil artırıb dünyanı doldura bilməzlər. 
2. Elm isbat etmişdir ki, kainatda  bir neçə peyki olan bir çox planetlər var. Peyklərin hər hansı bir insan əli ilə yaranması boş cəfəngiyat və qırmızı yalandır. 
3. Yerdə tapılan nəhəng insan sümükləri, başqa planet insanlarının yox, Dinazavrlar zamanı yaşayan yer adamlarının sümüyükləridir. Dinazavrları yetişdirən, 1500 kq. Olan nəhəng yumurtaları doğan quşları yetişdirən  münbit şərait, nəhəng adamları da yetişdirə bilər. 
4. Başqa planetdən yerə atılan və ya kainatdan  yerə gələn varlıqlar hidrogen bombası yox, müxtəlif ölçülü və çəkili meteoritlər olmuşlar və onlar bu gündə gələ bilərlər.

Adam inana bilmir ki, 21-ci Y.Y-də yaşayan,  çağdaş elmin, texnoloqiyanın  yüksəlişnin  şahidi olan  insan təxəyyülün fantaziyalarını elmə gətirsin.

Dilmizdə olan bəzi nöksanlar hakkında qısa qeyd.

Bir dəfə alim prof. Nizami Cəfərov  televizorda çıxış edirdi. Söhbətində dediki, bu gün eynək, çeşmə, gözlük sözlərinin hər üçü də ədəbi dilimizə qəbul edilmişdir. Eynək deməyi heçdə səhv hesab eləmək olmaz. Bunu eşidəndə mənim gözlük almağım yadıma düşdü. İki il öncə optikaya (gözlük mağazasına) girdim. Satıcı təxminən 20-25 yaşlarında olan bir cavan qız idi. Dedim qızım şüşədən gözlüyünüz olurmu? Qız dedi bizdə ancaq eynək olur, gözlük yoxdur. Dedim elə mən eynək istəyirəm. Eynəyi alıb çıxdım. Sonra fikir verdimki, qızda heç bir suç yox imiş. Bütün televizor, radio mətbuat işçiləri, hamısı ya eynək, ya da çeşmə deyir. Gözlük sözü heç yerdə eşidilmir. Düşündüm ki babalarımızın bir sözüdə arxivə getdi.

          Nizami müəllimin sözü məndə maraq yaratdı ki, Dədə-Qorqud dili ilə bu günkü dili müqaisə edim. (İstifadə olunam kitab “Kitabi Dədə Qorqud” Yazıçı 1988 il) Bir kəlmə kitabın adı haqqında onu demək istəyirəm ki, qorqud sözü Tanrıçılıqdan gələn qocaman (qədim) müqəddəs, qorun və qutun birləşməsindən yaranmışdır. Ona görədə kitabın adı, Qorqud yox, Qorqut olmalıdır. Yaxşı olarki mətnə yenidən baxılsın.

           Dədə Qorqutun mətninindən və müasir dilindən eyni boydan 5 səhifəni müqaisə elədim. Qədim (qocaman) mətində 12% yad (əcnəbi) söz olduğu halda, müasir mətində əcnəbi söz 28% olmuşdur. Gördüm müasir mətində əcnəbi sözlər iki qat çoxdur. Əgər Dədə Qorqut əsərinin qələmə alınmasını XVI-əsrə aid etsək, belə görünürkü 500 il zamanında dilmiz 16% zibillənibdir. Dilmizin zibillənməsi bu hesabla gedərsə, təxminən min ildən sonra dilmizdə bir dənədə azər-türk sözü olmayacaqdır.

         Mən başa düşürəmki, hər şey yeniləşən kimi dildə yeniləşir. Ancaq dil yeni-yeni yaranan yeniliklərlə, indiyə qədər olmayan ixtiralarla yeniləşər. Bunlarla dil daha da zənginləşər. Ancaq sənin öz dilində min illərlə işlətdiyin sözlərin tərcüməsi olan yad sözləri götürməklə, ozüyün doğma sözlərini arxivə göndərmək, o sözlərin sahibi olan babalarımızın ruhuna təhqirdir. Bu yad sözləri ədəbiyata gətirən dilçilərlə jurnalistlərdir. Onlarda bu haqda fikirləşməlidirlər.

           Fikirimin doğruluğunu bilmək üçün. televizor və mətbuatlardan  götürülən bir-neçə sözləri aydınlaşdıraq (təhlil edək). Təxminən iki ay öncə televizorda bir dəstə ziyalılar elin gələnəklərindən danışırdılar. Qız və oğlanlarmızın  tərbiyələri haqqında müzakirələr aparırdılar. Müzakirədə iştirak edən ziyalılarmızın hamısı söhbət etdikcə bakirə qız deyə danışırdılar Onların aralarındakıların heç biri demirdiki, ay bizim mədəni dildə danışan aydınlarımız, qızında bakirəliyi, bakirəsizliyi olurmu? Nə qədərdə məntiqsiz sözdür. Qız bakirəliyini itirəndə artıq o gəlindir, qız deyil. Bakirə təmiz, deməkdir. Bakirə qız- təmiz qız  o zaman gəlinə də ya cirkli qız de ya da bakirə olmayan qız de, Sözdə olan məntiqsizlik göz önündədir. Bakirə sözünü burada bizim dilçilərimiz  tamamilə yersiz, başqa mənada “qızlıq” mənasında  işlədirlər. Qızlarımız bakirəliyini itirir. Demək əvəzinə qızlarımız qızlığını itirir demək olmazmı?. “İntihar elədi” əvəzinə, özünü öldürdü demək savadsızlıqdırmı? Ərəb sözü olan “məmnunam” sözü mənim dört doğma sözümü arxivə göndərir. Cümlənin elə, yeri olurki, şadam, elə yeri olur razıyam, elə yeri olur qürurluyam, elə yeri olur sevinirəm sözlərinin yerinə həmişə  məmnunam deyilir. Bu uyğunsuzluğa necə baxırsınız? 50 ildən çoxdur yüksək tribunalardan ərəb sözü olan “tərəfi müqabiləm” deyilir. Söz hələdə doğmalaşmayıbdır. Ancaq eyni mənanı verən “tərəfdaşam” sözünü deməyə utanırlar. Ziyalılarmız hər zaman söhbətlərində qürurla ərəb sözü olan müraciət sözünü işlədirlər. Lüğətə baxsınlar görsünlər o sözdə heç ona verdiyikləri məna varmı? Azda olsa məntiqə yaxın gəlirmi? Müraciət elə əvəzinə, ona yanaş ona de demək daha düzgün olmazmı?  Nigah fars sözü olub “baxmaq” deməkdir. Qanılmayan, tamamilə məntiqə uyğun olmayan sözü işlətmək nə dərəcədə ədəbi danışıq dili ola bilər. Bu nigah sözü heç məntiqə uyğun gəlirmi? Yeni ev yaradan gənclərə evləndi və ya evlənmə kağızı aldı deməyə utanırıq, niyə? Nitq- danışmaq deməkdir. Nitq mədəniyəti əvəzinə, danışıq mədəniyəti demək olmazmı?. Heç olmasa sözün hər ikisi ərəbcə olmaqdansa, biri doğma olar. 50 ildir ədəbi dildə istehsal, istehlak, mədaxil, məxarc sözlərini işlədirlər. Hələdə xalq bu sözlərə yiyələnməyibdilər. Onlar öz doğma sözlərini işlədirlər. Qazandım, xərclədim və gəlirim, çıxarım deyirlər. Bu sözləri öz dilimizdə ədəbi dildədə işlətsək, bizə utancmı gətirəcəkdir. Son zamanlar pis və yaxşı sözləri tamamilə unudulubdur. Əvəzinə mənfi-müsbət və ya neqativ-pozitiv sözlərini moda salıbdılar. Bu necə dil mədəniyətidir. Bir vaxtlar öz zəngin boxcalarını axtarmadan ərəb-fars sözlərini gətirib doldurdular. İndi də avropa dillərini daşıyırlar.“Məsgən saldı, əvəzinə yurd saldı demək olmazmı? Yayaq sözünü gənclərimiz bilmirlər. Artıq unudulubdur. Çünkü bu gün savadlı da savadszda piyada deyir. Başa düşmürəm bu dilə niyə bu qədər düşmənçilik edirlər. Bu xalqı farslaşdırmaq və ya ərəbləşdirmək kimin xeyrinədir. Yüzlərlə belə sözləri  göstərmək olar. Ancaq vaxtınızı almaq istəmirəm.

       Arxivə göndərilən bəzi doğma sözlərin yerinə gətirilən sözlərdən bir neçəsini yadınıza salmaq istəyirəm.                                                                                      

         Məsəla: Mövcud (ə)- varolan. Elm (ə)-bilik, Zirzəmi(f)- dam, Səhv(ə)-yanlış, Qədim(ə)-qocaman. Məsgən(ə)-yurd. Əksər(ə)-çox. Ailə(ə)-ev,ocaq. Ərazi(ə)-   yer. Əlil(ə)- ənkəl. İltihab(ə)-çirk. Dua(ə)- yalvarış, Məlum(ə)-aşkar. Təzahür(ə)-görünmə. Müşayət(ə)-izləmə. Sakin(ə)- bu sözə heç ehdyac yoxdur. bizim lı, li dan, dən şəklçilərimiz əvəz edir...Məs.Bakı sakini-Bakılı, Bakıdan, kənd sakini-kəndli, kənddən. Mübahisə(ə)- çəkişmə.  Fərari(ə)-qaçaq, Məhbys(ə)-tustaq, Əzab  (ə)-işgəncə və s,i,a.Bunların əvəzinə öz sözlərimizi desək, ədəbi dilimizə bir zərəri varmı?. Bir kitab unudulmaqda olan sözlərimiz var. Belə getsə işaallah tezliklə unudular.

          Son zamanlar türkiyəli qardaşlarımızın danışıqlarını yamsılayaraq bəzi səhv sözləri ədəbiyatmıza gətirirlər. Televizorda, mətbuatda tez-tez payız yerinə son bahar işlədirlər.Bizim xalqın halını bilirəm. Yad sözləri  işlətmək xəstəsidilər.Bir ildən sonra bütün mətbuatlar son bahar deyəcəklər. Necəki bu gün  yazıçılara, yazarlar  deməyi moda salıbdılar.Əvvəla yazar sözü gələcəyi bildirən sözdür.O heç bir sənət bildirmir.Yenə yazan deyilsə bir az məntiqə uyğun gəlir.Bu gün hamı yazandır.Ancaq sənəti göstərmir.Hər bir sahənin adının dalına sənətə məxsus olan çı,çi,çu,çü şəkilçilərini qoyduqda o sahənin sənətçiliyini göstərir.Demək əgər yzmağı özünə sənət seçibdirsə, ona yazar demək təhqirdir.Onun yzmaq sənətidirsə, onunla dolanırsa demək o yazıçıdır. Yazıqlar olsunki, bu sözü hörmətli yazıçıların özlərindən eşidirik.   Siz bu məsələyə necə baxırsınız?    

          Bir neçə kəlmədə Dədə Qorqudun müasirləşən dilindən danışım. Mətində  olan “güyəku” (s.31)  sözü müasirdə farslaşdırılır kürəkən yazılır.Kitabın şərhlərində göstərilirki,H.A.da “göyü” yazılıbdır.Müasirdə də H.A. da olduğu kimi göyü yazmaq daha düzgün olmazdımı?.Hazırda azərbaycan xalqı göy,yeznə, kürəkən, hər üçünü də işlədir.Ona görə də dəyişməyə ehdiyac yox idi. Qərbi azərbaycanlılar Qazaq-Borçalı mahalında qaynata, qaynana hesab olunan böyüklər qız verdikləri oğlana köy deyirlər. Oğlandan kiçiklər isə ona yeznə deyirlər.Bunun hər ikisi azərbaycan sğzüdür.

        Kitabın.32-ci səhivəsində  yazılan “Ağuz açub ögər olsam,üstümüzdə tənri görklü”.sətr. müasirdə “Ağız açıq tərifləsəm üstümüzdə tanrıya əhsən!” Bu sətirdə olan sözləri bir qədər açıqlayaq.  Bu gündə gündəlik danışığımızda ögər sözünü işlədirk.Bu.sözü ərəbləşdirib tərifləsəm deməyə ehdyac varmı? .Mətindəki görklü sözü də, kimi yerdə əhsən, kimi yerdə gözəldir yazılıbdır.Görklü qədim türk sözü olub, alqış mənasında işlənir.Onu ərəbləşdirib əhsən yazmaq yerinə alqış yazmaq dah düzgün olmazdımı?.Mənə elə gəlirki Taş oğuz sözündədə səhvlik var. Cünkü dastançı iç oğuz deyir.İç oğuz olan yerdə Tış oğuz olar. Taş oğuz olmaz.Yəqinki,ilk mətni oxuyanın səhvidir.Çünkü, türk-azər sözlərini  ərəb əlifbası ilə yazdıqda said səslər yazılmır.Ona görə də sözlərin düzgün oxunması oxucunun ixtiyarına verilir. Sözün uyğunluğundan asılı olaraq istənilən samiti a,ı yada ə,i saiti ilə səsləndirə bilərlər.Bu baxımdan  ərəbin ta hərfi sözdən asılı olaraq həm ta ,həm tı oxunur.Ona görə də taş oğuz yox,tış oğuz oxunmalıdır.

        Kitabda olan maraqlı bir hadisədəndə söhbət açım.152-ci səhifədə yazılır, “Gəlib çadırın önünə çatdı,keyki qıcıqlandırdı”.Maraqlıdır keyik niyə müasirləşib ceyran yazılmır.Mətində olan sinirlədi sözünün mənasını bu qədər kitab tərtibçiləri başa  düşməyiblərki, qədim təmiz türk-azər sözü olan sinirlədi sözünü müasir zamandada işlədirlər.Maldarlıqda geniş işlənən sözdür.Ona görədə saxlanmalı idi. Burada “qıcıqladı” sözünün yazılması çox yersiz və məntiqsiz görünür.. Belə başa düşürəmki, ziyalılarmız xalq arasında az olurlar.Ona görədə xalq arasında işlənən sözləri bilmirlər.Çünkü hər bir sahənin özünə məxsus sözləri var. Söz var onu yalnız kəndlinin, əkinçinin dilindən eşidərsən. Söz var onu maldarların ağzından eşidə bilərsən Adətdir Atı qaçmasın deyə çidarlayırlar.Ama elə at olurki, onu çidarlandıqdada tutmaq olmur. Belə hünərli atları sinirləyib otlağa buraxırlarki çətinliklə yerisin. Bu gündə maldarlarla atçılar arasında sınırlamaq sözü yaşayır. Belə səhvlər dili yaxşı bilməməkdən irəli gəlir.    

       Belə səhvlərlə kitab doludur.Ərəb əlifbasının xüsusiyətlərini yaxşı bilən adam mətni yenidən oxusa səhvlər düzələr və yeni çaplar düzgün olar.

        Mənim fikirimcə bu gün dildə xaos hökm sürür. Dilçilərimiz bir araya toplanıb, dilimizin gələcəyi haqqında yaxşı-yaxşı düşünsünlər.Lazım bilərlərsə (məncə lazımdır) dildə islahat aparsınlar.Bu gün dilimizdə işlənməyən, ancaq yadda yaşayan doğma sözlərimizi qaytarmağa cəhd etsinlər. Bəzi aydınlarımız mənim fikirimə kinayə ilə cavab verərək deyirlərki, İngilislər yüz il bundan öncəki, dillərini tərcümə ilə oxuyurlar. Onlar onu unudurlarki, İngilislərin yüksək inkişafı heç vaxt dilləri ilə əlaqəli olmamışdır.Dil də böyük mədəniyətin bir qoludur.Onlar yüksək təfəkkürə sahib olmaqla, yüksək mədəniyətədə sahib olmuşlar.Xalqın çoxluğundan ya da azlığından asılı olmayaraq, hansı xalqda yüksək intellektual,yüksək təfəkkürlü aydınlar çox oldusa, o xalq dünyanın idarə edici və aparıcı xalqı olur. Burada dil heç bir rol oynamır.